De rechtspraak blijft in ontwikkeling ook op het gebied van het loon van de executeur en de vereffenaar.
Uit artikel 4:144 lid 2 BW blijkt dat de executeur een beloning toekomt van 1 % van de omvang van de nalatenschap op datum van overlijden. In het testament kan hiervan worden afgeweken. Erflater kan bepalen dat de executeur geen loon toekomt (dit zien we vaak in zaken waarin een van de familieleden is benoemd tot executeur), maar de erflater kan ook bepalen dat de gewerkte uren van de executeur worden vergoed tegen een bepaald uurtarief (dit zien we vaak als een professional (zoals een erfrechtadvocaat) wordt benoemd tot executeur). Op grond van artikel 4:144 lid 3 BW jo 4:159 lid 3 BW kan, als er sprake is van onvoorziene omstandigheden, een verzoek worden gedaan aan de kantonrechter om de beloningsregeling te wijzigen ten opzichte van hetgeen zou gelden op grond van de wet of op grond van het testament. Wilt u meer lezen over het loon van de executeur, lees dan hier verder.
De rechtbank Rotterdam heeft op 12 april 2024 uitspraak gedaan in een zaak waarin de executeur vroeg om het loon vast te stellen (ECLI:NL:RBROT:2024:4115). Erflater had in zijn testament een professionele partij aangewezen als executeur. Deze partij heeft de benoeming klaarblijkelijk aanvaard, maar in het testament was geen loon toegekend aan de executeur. De executeur vraagt de kantonrechter zodoende om die beloningsregeling te wijzigen, gelet op het feit dat de notaris zou zijn vergeten een beloningssysteem in het testament op te nemen. Subsidiair vroeg de executeur om hem te ontslaan.
De kantonrechter heeft het verzoek van de executeur om een beloningsregeling vast te stellen afgewezen. De kantonrechter laat meewegen dat de erfgenamen niet akkoord zijn met het verzoek van de executeur om hem loon toe te kennen. Het is de kantonrechter bovendien niet gebleken dat de notaris zou zijn ‘vergeten’ om een beloningsregeling op te nemen. Daarbij wordt overwogen dat het niet ongebruikelijk is om een professionele partij loon toe te kennen, maar dat het niet opnemen van een dergelijke bepaling in het testament geen onvoorziene omstandigheid is. De kantonrechter wijst de executeur erop dat hij de benoeming had kunnen verwerpen. Het verzoek om ontslag wijst de kantonrechter vervolgens wel toe.
Als men overweegt een benoeming tot executeur te aanvaarden, dan doet men er goed aan om eerst globaal na te gaan welke vermogensbestanddelen tot de nalatenschap behoren en welke bevoegdheden de executeur in het testament zijn toegekend (wilt u hier meer over weten, lees dan hier verder). Uit de hiervoor aangehaalde uitspraak blijkt maar weer, dat het aanbeveling verdient om na te gaan of er een beloningsregeling in het testament is opgenomen.