Op 15 januari 2016 heeft de Hoge Raad uitspraak gedaan over de uitleg van een testament dat is opgemaakt voor de inwerkingtreding van het nieuwe erfrecht op 1 januari 2003. In dit arrest gaat de Hoge Raad ook in op de onmogelijk te vervullen voorwaarde in een testament.
Het nieuwe erfrecht is op 1 januari 2003 in werking getreden. In deze procedure ging het om een testament dat voor de inwerkingtreding van het nieuwe erfrecht was opgemaakt. De Hoge Raad overweegt dat het testament op grond van het overgangsrecht moet worden uitgelegd aan de hand van de regels van het nieuwe erfrecht.
In deze uitspraak gaat de Hoge Raad ook in op de onmogelijk te vervullen voorwaarde in een testament. In het testament van erflater staat beschreven dat de erfgenamen verplicht zijn om binnen een jaar na het overlijden van erflater een notariële akte te doen verlijden, waarbij de waarde van ieders erfdeel zal worden vastgesteld. Erflater is op 18 mei 2006 overleden. Op 12 april 2012 heeft een van de erfgenamen van erflater verzocht deze notariële akte te doen opstellen. Deze akte is niet opgemaakt. Het Hof oordeelt dat de door erflater gestelde voorwaarde niet meer kan worden vervuld, zodat deze voorwaarde voor niet geschreven gehouden wordt door het Hof.
De Hoge Raad is het hier niet mee eens. De vraag of sprake is van een onmogelijk te vervullen voorwaarde moet worden beoordeeld naar het tijdstip van het overlijden van de erflater. Volgens de Hoge Raad valt niet in te zien dat het op dat tijdstip onmogelijk was de in het testament genoemde akte binnen een jaar te doen verlijden.
Voor de meeste voorwaarden geldt dat zij kunnen worden vervuld op het tijdstip waarop erflater overlijdt. De onmogelijke voorwaarde komt in de praktijk niet veel voor. Daarvan is bijvoorbeeld wel sprake wanneer de voorwaarde ziet op het verzorgen van iemand en deze persoon is inmiddels overleden.
