Het komt vaak voor dat er na een overlijden ruzie ontstaat over de bestemming van de as van de overledene of over het grafrecht. Het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch oordeelde op 6 december 2016 (ECLI:NL:GHSHE:2016:5408) over een grafrecht van een in 1998 overleden vader.
Ruzie over grafrecht
Vader werd destijds begraven op een begraafplaats van een parochie. Het grafrecht werd aan zijn vrouw verleend. Ten tijde van het overlijden van de vrouw (in 2011) bestond dit grafrecht nog. Het echtpaar had twee kinderen: een zoon en een dochter. De moeder had haar zoon benoemd tot enig erfgenaam. In 2012 zendt de parochie over het grafrecht van de vader een nieuwe akte aan de zoon en dochter. In deze akte worden de zoon én de dochter als rechthebbende vermeld. De dochter ondertekent de akte, de zoon doet dat niet. Hij stelt zich op het standpunt dat omdat hij de enig erfgenaam van moeder is, hij ook de enig rechthebbende op het grafrecht van vader is.
Rechter oordeelt over grafrecht
De dochter start een gerechtelijke procedure bij de rechtbank tegen de parochie. Zij wil dat de rechter oordeelt dat zij enig rechthebbende op het graf is. De rechtbank beslist dat de broer de enig rechthebbende op het graf is en dat de brief van de parochie op een misverstand berust. Het hof is het met de rechtbank eens en bekrachtigt het vonnis van de rechtbank. De dochter heeft geen geldige redenen aangevoerd waarom het grafrecht van de vader niet bij de erfenis van moeder hoort.
Saisine-regel
Een erfgenaam volgt een erflater op in zijn gehele vermogen. Dit wordt ook wel de saisine-regel genoemd. De rechtbank en het hof oordelen dat een grafrecht ook tot de nalatenschap behoort. Dat er mogelijk een overeenkomst is gesloten tussen degene die het grafrecht verleent (in dit geval de parochie) en degene die daar ten onrechte aanspraak op heeft gemaakt, maakt dat niet anders.
Verschil tussen gevestigd en nog te vestigen grafrecht
De situatie waar de rechtbank en het hof over moesten oordelen betrof een reeds bestaand grafrecht. Als na het overlijden van een erflater een grafrecht wordt gevestigd ten behoeve van het graf van erflater zelf, dan zijn niet automatisch de erfgenamen van erflater de rechthebbenden. In beginsel is degene die het grafrecht heeft aangevraagd en aan wie het grafrecht is verleend dan de rechthebbende van dat grafrecht.
