Partneralimentatie is de bijdrage in de kosten van het levensonderhoud die verschuldigd is aan de (ex)echtgenoot. Het kan gaan om een voorlopige bijdrage aan de echtgenoot of een langdurige bijdrage aan de ex-echtgenoot. Welke maatstaven spelen een rol bij het berekenen van partneralimentatie?
Wettelijke maatstaven bij het berekenen van partneralimentatie
De wet geeft twee maatstaven aan de hand waarvan de partneralimentatie wordt berekend. Enerzijds speelt de behoefte aan partneralimentatie van de alimentatiegerechtigde een rol. Anderzijds speelt de draagkracht van de alimentatieplichtige een rol.
Behoeftigheid in het kader van partneralimentatie
Partneralimentatie kan worden toegekend aan de (ex)echtgenoot die niet voldoende inkomen heeft en dit inkomen ook niet in redelijkheid kan verwerven om in de kosten van zijn eigen levensonderhoud te voorzien. Dit betekent dat bij de berekening van partneralimentatie wordt gekeken naar het inkomen dat de alimentatiegerechtigde heeft, maar ook naar het inkomen dat hij in alle redelijkheid kan verdienen. Vragen die een rol spelen bij de berekening van de partneralimentatie kunnen dan ook zijn: “Hoeveel uren moet mijn ex-echtgenoot werken?” of “Moet mijn ex-echtgenoot een hogere functie accepteren?”.
Behoefte aan het ontvangen van partneralimentatie
Vervolgens zal voor de berekening van partneralimentatie de behoefte van de alimentatiegerechtigde moeten worden bepaald. Bij de vaststelling van de behoefte aan partneralimentatie spelen alle omstandigheden van het specifieke geval een rol. Bij de berekening van partneralimentatie wordt gekeken naar de welstand van de echtgenoten tijdens het huwelijk. In de praktijk wordt bij de berekening van partneralimentatie vaak aansluiting gezocht bij het inkomen en de uitgaven gedurende het laatste jaar van het huwelijk.
Draagkracht voor betaling van partneralimentatie
De berekening van de partneralimentatie wordt vervolgens afgerond door de draagkracht van de alimentatieplichtige vast te stellen. In dit kader is het van belang te kijken naar de financiële middelen waarover hij beschikt of redelijkerwijs kan beschikken. Bij het berekenen van de partneralimentatie spelen ook de redelijke eigen lasten van de alimentatieplichtige een rol. In de praktijk wordt doorgaans aansluiting gezocht bij de Tremanormen. Dit is een rapport van de Expertgroep alimentatie. Dit rapport geeft richtlijnen voor het berekenen van partneralimentatie. De Tremanormen kunnen worden bekeken via de website van de rechtspraak. Overigens bestaat er voor de rechter bij de berekening van partneralimentatie geen verplichting deze richtlijnen te volgen.
Niet-financiële maatstaven kunnen een rol spelen bij het berekenen van partneralimentatie
De wet geeft de rechter de vrijheid om partneralimentatie toe te kennen. Dit is geen verplichting. Om deze reden kunnen bij de berekening van partneralimentatie ook andere maatstaven een rol spelen. In de praktijk wordt in dat geval gesproken over niet-financiële maatstaven. Deze niet-financiële maatstaven kunnen een rol spelen bij de vaststelling van de hoogte van het alimentatiebedrag, maar ook bij de bepaling van de periode waarover partneralimentatie moet worden betaald.
Een niet-financiële maatstaf kan bijvoorbeeld worden gevonden in de duur van de samenwoning of in het gedrag van de alimentatiegerechtigde. Bij de beoordeling van het gedrag van de alimentatiegerechtigde mag niet uit het oog worden verloren dat bij een echtscheiding emoties een rol spelen. Het gevolg hiervan is dat terughoudend wordt omgegaan met het verbinden van gevolgen aan grievend gedrag van de alimentatiegerechtigde.
In de praktijk is wel een aantal voorbeelden te vinden: Zo is het hof in Den Bosch tot het oordeel gekomen dat van de alimentatieplichtige niet kan worden gevergd dat hij partneralimentatie betaalt in het geval dat de alimentatiegerechtigde hem ten onrechte heeft beschuldigd van een aantal ernstige zaken, waaronder kindermishandeling, alcoholmisbruik en seksueel misbruik. Bekijk de uitspraak. >
Ook heeft het hof in Den Bosch geen verplichting tot het betalen van partneralimentatie aangenomen in een zaak waar de alimentatiegerechtigde structureel weigert mee te werken aan het contactherstel tussen de alimentatieplichtige en een minderjarige. Bekijk de uitspraak. >
Het criterium dat de rechter in dit kader dient te hanteren is of van de alimentatieplichtige (ex)echtgenoot in redelijkheid kan worden verlangd dat hij of zij partneralimentatie betaalt.
Tot slot
De berekening van partneralimentatie is maatwerk, waarbij aandacht moet zijn voor de financiële situatie van zowel de alimentatiegerechtigde als de alimentatieplichtige. Daarnaast moet goed gekeken worden naar de omstandigheden van het geval, zodat kan worden beoordeeld of er in de specifieke situatie niet-financiële factoren een rol spelen bij het vaststellen of berekenen van partneralimentatie. Mocht u meer over partneralimentatie willen weten dan is het boek “De wet herziening partneralimentatie” wellicht interessant . Ik schreef dat boek naar aanleiding van de inwerkingtreding van de Wet herziening partneralimentatie op 1 januari 2020. Met de inwerkingtreding van deze wet wordt de duur van de verplichting partneralimentatie te betalen aanzienlijk verkort.
