Alimentatie beperken in tijd?
De rechter kan partneralimentatie toekennen onder vaststelling van een bepaalde termijn. De maximale termijn bedraagt 12 jaar. Volgens vaste jurisprudentie worden er hoge eisen gesteld aan de stelplicht van de alimentatieplichtige en aan de motivering van de rechter bij de limitering (het beperken in tijd) van de alimentatieduur. In de uitspraak van het Gerechtshof Den Haag van 27 september 2017 is de partneralimentatie gelimiteerd tot de duur van 3,5 jaar. De verdiencapaciteit van de vrouw speelt daarbij een belangrijke rol.
Alimentatieprocedure bij de rechtbank
Het huwelijk tussen man en vrouw is in 2017 ontbonden. De rechtbank heeft bepaald dat de man met ingang van 10 februari 2017 een bedrag ad € 4.785,00 per maand aan de vrouw dient te betalen gedurende een periode van 5 jaar, daarna wordt het bedrag op nihil gesteld. Zowel de man als de vrouw gaan in hoger beroep.
Alimentatieprocedure in hoger beroep
De vrouw verzoekt het hof een bedrag aan partneralimentatie vast te stellen van
€ 13.142,00 bruto per maand voor een periode van 12 jaar. De man verzoekt het hof de door hem te betalen partneralimentatie met ingang van 1 juli 2019 op nihil te stellen.
Het hof aan het woord over de alimentatie
Het hof overweegt als volgt. De vrouw heeft een tweetal universitaire studies cum laude afgerond. Na haar studies is zij gepromoveerd en heeft zij acht jaar gewerkt als universitair hoofddocent. Vanaf 2005 is de vrouw als bestuurder in de gezondheidszorg werkzaam. Voor het werk van de man zijn partijen verhuisd naar Canada, waarvoor de vrouw haar baan als directeur heeft opgegeven. De vrouw heeft twee jaar niet in Nederland gewoond, maar nog wel werkzaamheden verricht voor de onderneming van de man. Inmiddels woont de vrouw alweer drie jaar in Nederland en is zij werkzaam bij een onderzoeksinstituut. Sinds haar indiensttreding in 2014 is haar inkomen aanzienlijk gestegen. Inmiddels heeft zij een inkomen van € 81.472,00 bruto per jaar. De vrouw stelt dat zij op dit moment niet verder kan groeien in salaris, maar gezien haar uitstekende curriculum vitae en haar netwerk is het hof op dat punt een andere visie toegedaan.
Naar het oordeel van het hof zijn de opleidingsmogelijkheden van de vrouw en haar kansen op de arbeidsmarkt, ondanks haar verblijf in Canada en haar inkomensdaling, niet negatief beïnvloed door het huwelijk. Het hof verwacht dan ook dat de verdiencapaciteit van de vrouw binnen 3 jaar aldus zal zijn dat zij in haar eigen levensonderhoud kan voorzien. Daarbij gaat het hof ervan uit dat het inkomen van de vrouw, zo nodig in een andere baan, in de toekomst nog zal stijgen.
Anders dan de vrouw meent, bestaat er geen recht op alimentatie gedurende 12 jaar, maar kan er slechts een aanspraak zijn op alimentatie indien sprake is van behoefte aan de zijde van de alimentatiegerechtigde en draagkracht aan de zijde van de alimentatieplichtige. Het hof gaat ervan uit dat de vrouw zich zal inspannen haar inkomen de komende 3 jaar op een zodanig niveau te brengen dat zij over 3 jaar in haar eigen behoefte kan voorzien.
Het hof vernietigt de beschikking van de rechtbank en bepaalt de door de man te betalen partneralimentatie met ingang van 10 februari 2017 op € 4.875,00 per maand en met ingang van 27 september 2020 op nihil.
Conclusie: alimentatie is geen ‘automatisch’ recht
Uit deze uitspraak blijkt dat de wettelijke alimentatieduur van twaalf jaar geen recht is, maar een aanspraak die alleen kan worden gemaakt als er behoefte bestaat aan partneralimentatie aan de zijde van de alimentatiegerechtigde en draagkracht aan de zijde van de alimentatieplichtige. Bij de vaststelling van de behoefte wordt onder andere rekening gehouden met de eigen verdiencapaciteit van de alimentatiegerechtigde. Afhankelijk van de omstandigheden van het geval kan de alimentatieduur door de rechter op een kortere termijn worden gesteld.
Gerechtshof Den Haag 27 september 2017, ECLI:NL:GHDHA:2017:2859
