Op 1 april 2014 is de wet Lesbisch ouderschap in werking getreden. Wat regelt deze wet? Kortweg zorgt deze wet ervoor dat de meemoeder in een lesbische relatie (de partner van de vrouw die het kind heeft gebaard) via een verzoek aan de rechtbank juridisch ouder kan worden van de minderjarige.
Voorheen kon de meemoeder alleen via de omslachtige en tijdrovende weg van een adoptieprocedure juridische ouder worden van de minderjarige. Met deze nieuwe wet is met een eenvoudig verzoekschriftprocedure het mogelijk om als meemoeder juridisch ouder te worden.
Het juridisch ouderschap van de meemoeder kan op verschillende manieren ontstaan, afhankelijk van de onderlinge verhoudingen tussen de biologische moeder van het kind en de meemoeder. Zijn de biologische moeder en de meemoeder met elkaar gehuwd op het moment van de geboorte van de minderjarige? Dan wordt de meemoeder van rechtswege automatisch juridisch ouder op grond van het vernieuwde artikel 1:198 BW. De biologische moeder is op grond van bestaande wetgeving al juridisch ouder van de minderjarige. Het vorenstaande geldt ook als de biologische moeder en meemoeder geregistreerd partners zijn.
Let op: het vorenstaande geldt alleen in het geval de minderjarige is verwekt via een anonieme zaaddonor. Bij de aangifte van de geboorte van de minderjarige dient bij de ambtenaar van de burgerlijke stand een verklaring van de Stichting Donorgegevens Kunstmatige Bevruchting te zijn overlegd, waaruit blijkt dat gebruik is gemaakt van een anonieme donor.
Is de meemoeder niet met de biologische moeder gehuwd ten tijde van de geboorte van de minderjarige of is er geen sprake van een anonieme zaaddonor? In dat geval wordt de meemoeder juridisch ouder via de weg van erkenning. Erkenning door de meemoeder is alleen mogelijk indien de zaaddonor de minderjarige niet reeds heeft erkend. Een minderjarige kan namelijk maar twee juridisch ouders hebben.
Tot slot kunnen zowel de biologische moeder als het kind gerechtelijke vaststelling van het ouderschap van de meemoeder verzoeken. De voorwaarde hiervoor is dat de meemoeder als levensgezel van de moeder heeft ingestemd met de daad die de verwekking van het kind tot gevolg kan hebben gehad.
